بلوچستان ءِ تاریخ زرباری ءُ پیچیدہ انت، ایشی ءِ تہا انسانی قبضہ ءِ شواہد چہ پیلولیتھک ءِ زمانگ ءَ بندات بنت
اولی راجدپتر: سندھ وادی ءِ تہذیب ءَ پیسر ءِ دور ءَ اولی زانتگیں کشت ءُ کشاری آبادی بلوچستان ءَ بوتگ انت کہ ایشی ءِ تہا مہر گڑھ ہم ہوار انت کہ 7000 ق م ءَ بوتگ۔
قدیم حاکم: پراتاراجاں چہ اولی ءَ بگر داں سیمی کرن ءَ اے دمگ ءِ سرا حکومت کتگ۔کوشان ءُ ھندو سیوا ٹَکّ ءَ ھم بلوچستان ءِ لھتیں ھند ءُ دمگاں ھاکمی کُتگ۔
اسلامی کنگ: اے دمگ ءَ 9می کرن ءَ سرجم ءَ اسلامی کنگ بوتگ۔
برطانیہ ءِ قبضہ: 1870 ءِ دہک ءَ برطانوی ہندی سلطنت ءَ بلوچستان ءِ سرا قبضہ کت۔
پاکستان ءِ تہا ہوار بوہگ: بلوچستان اسلامی ریاست پاکستان ءِ بہر جوڑ بوت۔
تنازعہ: بلوچستان چہ پاکستان ءِ جوڑ بوھگ ءَ پد تنازعہ ءِ جاوراں بوتگ۔بلوچ نیشنلسٹانی دلیل انت کہ بلوچستان یک جتاھیں راجے بوتگ ءُ پاکستان 1935 ءَ بلوچستان ءِ برطانوی ھندوستان ءِ تہ ءَ ھوار بیگ ءِ نیمگ ءَ اشارہ کنت۔
بلوچستان ءِ راجدپتر ءِ تہ ءَ دگہ قابلِ ذکریں واقعہ ایش اَنت:
سکندر اعظم ءُ شہنشاہ دارا سوم ءِ جنگانی وہد ءَ بلوچ گوں گڈی ہخمنی شہنشاہ ءَ ہمراہ بوتگ انت۔
براہوئی راج کہ دراوڑی زُبان ءِ گپ جنوکیں راج اِنت، بلوچستان ءِ اولی راج ءِ رند ءُ پد بوتگ اَنت۔
بلوچ راج کہ اے دمگ ءِ مزنیں ٹکّے، میڈین نسل ءِ گمان کنگ بیت۔
بلوچانی بُن ھشت چہ شام ءِ رودراتکی دمگاں یک اسٹریٹجک تجارتی دمگے حلب ءَ بوتگ۔
بلوچ ایران ءِ کش ءُ گوراں، پاکستان ءِ کش ءُ گوراں کراچی ءُ اوگانستان ءِ دمگ نمروز، ہلمنڈ ءُ قندھار ءِ دمگاں آباد بوتگ انت۔