ماہو مئے بلوچانی نشان پرچا اِنت؟

ماہو پرچہ مئے نشان اِنت؟بینرے کہ آئی ءِ نعرہ ”جنین، زند، آجوئی“ (زالبول، زند، آجوئی) بلوچ زالبولانی دست ءَ اِنت۔ عکس: داسگوہاران۔

 

یکم ستمبر 2022 ءَ چابهار ءِ پولیس ءِ کمانڈر ءَ ماہو نامیں پانزدہ سالی جنک ءِ سرا جست ءُ پرس ءِ وھد ءَ آئی ءَ را تجاوز کتگ۔1 اے تجاوز ءِ ھال بیست روچ ءَ پد جینا مہسا امینی ءِ ریاست ءِ نیمگ ءَ کوش ءِ ھال ءِ ھمراھی ءَ شنگ بوت۔ پدا یک شمبے 25 ستمبر 2022 ءَ مولوی عبدالقفر نقشبندی ، سیستان ءُ بلوچستان ءِ یک شھر رسک ءِ جمعہ ءِ نماز ءِ عبوری سروک (چابهار ءِ ھمے دمگ ءَ) ءَ یک بیانے شنگ کت کہ آئی ءِ تہ ءَ کرنل ابراہیم کوچکزئی ءِ اے ورنائیں گِر ءِ سر ءَ تجاوز کنگ ءِ تصدیق بوت ءِ سرا راجی دادگاہ ءِ لوٹ کتگ۔ پنچ روچ ءَ پد 30 ستمبر 2022 ءَ جمعہ ءِ نماز ءَ پد نزیکیں زاهدان ءِ مردماں ماہو ءِ حمایت ءُ جینا ءِ سرکاری کوش ءِ ھلاپ ءَ چہ کوچگاں درکپتگ اَنت۔ اے زھرشانی ءِ سرکوب انچو زوراک ءُ ھونی بوتگ کہ “جمعہ خونی” یا “2022 زاهدان ءِ قتل عام” ءِ نام ءَ زانگ بوتگ۔ ہمے روچ ءَ جمہوریہ اسلامی ءِ سیکورٹی فورسز ءَ چہ نماز ءَ پد زھرشانی کنوکاں تیرگواری کتگ ءُ کم چہ کم نود ءُ شش مردم بیران بوتگ اَنت۔ نیویارک ٹائمز ءَ اے سانحہ ءِ بابت ءَ پٹ ءُ پولی رپورٹے ءَ پیش داشتگ کہ چوں سیکورٹی فورسز ءَ بے سبب ءَ تیر گواری کتگ- نماز وانگ ءِ مردمانی تہا یک سلاہ بندیں زھرشانی کنوکے ھم نہ بوتگ۔2 سیکورٹی فورسز ءَ زھگ، ورنائیں ءُ پیریں مردم نشانگ جوڑ کتگ اَنت۔جمہوریہ اسلامی ءِ اسنائپراں بازیں زھرشانی کنوکیں مردم گوں تیرگواری ءَ سر ءُ دل ءَ کش اِتگ اَنت۔ اے نبشتانک ”داسگوھاران“ نامیں بلوچ زالبولانی گلے ءَ نبشتہ کتگ ءُ وتی انسٹاگرام تاک ءَ شنگ کتگ۔3

 

***

 

اے زانتکاری ءُ صحافتی نبشتانکے نہ اِنت۔ اے زھر ءُ ھون ءِ شعلہانی میان ءَ ءُ لرزوکیں زمین ءِ سرا نبشتہ کنگ بوتگ ات۔ انگت مارا اے گپ پدر نہ اِنت کہ ریاست / مذہب / قبیلہ ءِ فوجی قوت ءُ چاگرد ءِ مظلومیں جہلیں تبک ءِ میان ءَ جنگ کجا سر بیت۔ اقتدار ءِ بیرونی سختیں شیل ءِ ھرچ کارے کہ بوت کنت پہ ھما جاور ءِ برجاہ دارگ ءُ ماتحتیں جنین ءُ ورناھانی زھر ءِ ھلاس کنگ ءَ چک ءُ پد نہ بیت۔ آؤکیں روچ ھژدری اَنت۔ آ چہ چاگردی رد ءَ چہ در کنگ بوتگیں مردمانی جتا جتائیں مجلسانی بے مٹیں بلے بے ترتیبیں جہد ءِ بابت ءَ گپ جن اَنت ءُ ھاسیں رنگ ءَ جنین آدم۔ اے یک متحرکیں جہدے کہ مدام روچ مرزی زند ءَ مزاحمت ءِ شکل ءَ کرسٹل بوتگ ءُُ ماضی ءَ باز براں چہ چماں گار بوتگ۔ بلے مرچی اے انچو زوراکیں رنگے ءَ دیم ءَ اتکگ کہ چہ ایشی ءَ انکار کنگ ءِ ھچ وڑیں وسیلہ نیست۔

 

بلوچستان ءِ جینا آشوب ءِ ندارگ۔ بینر ءِ سرا نبشتہ اِنت کہ مئے ورناہاں آوار جنگ ءِ دھمکی مہ دئے اِت۔ فتح ءِ پد ءِ روچ مئے باریگ اِنت۔ نہ اعدام ءِ سرا۔”

 

ماہو ءِ سانحہ ءَ مارا بلوچستان ءِ چاگرد ءِ بُنکی جنجال یکیں وھد ءَ ءُ نندگی تریں رنگ ءَ پیش داشت اَنت۔ اناگت ءَ چاگرد ءِ صبر ءُ اوپار گار بوت ءُ جوش دیگ ءَ لگ ات۔ مارا یات اِنت کہ وھدے ایران جینا مھسا امینی ءِ انصاف ءِ لوٹ ءَ چہ آتشاں سُتکگ اَت گڑا یک ھالے ءَ بلوچستان ءِ سائبر اسپیس ءَ پریشان کُت۔ یک افسر انتظامی چابهار ءَ یک نودربریں جنک ءِ سرا تجاوز کتگ ات کہ آ چابهار ءِ یک میتگے ءَ نشتگ ات۔ افواہ ءِ مل ءَ بے کساسیں تصدیق ءُ انکار ءِ گردش کنگ ءَ چہ ہلاس بوتگ ات۔ عدلیہ و قانون ءِ نفاذ ءِ ادارہاں جواب دیگ ءِ ضلورت نہ مار اِتگ۔ تجاوز ءِ الزام ءِ آماچیں مردم چہ ہما سرکاری سرکوب ءِ اپریٹس ءَ بوتگ کہ آئی ءَ وتی جرم، توہین ءُ ذلتانی جواب دیگ ءِ ذمہ واری ہچبر نہ مار اِتگ ءُ وت ءَ ہرچی کہ وتی دل ءَ لوٹ اِتگ آ کنگ ءَ جائز لیک اِتگ۔ اے میان ءَ بلوچستان ءِ سائبر اسپیس ءِ یک نامداریں بلوچ جھدکارے ءَ وتی زانتکارانی نیٹ ورک ءِ وسیلہ ءَ سرکاری رنگ ءَ کسہ ءِ راستی ءِ پدگیری کت (وھدے کہ دگہ لہتیں مردماں اے کار رازداری ءَ کت)۔ سرکاری رسانکدر ءِ بے تواری ءِ وھد ءَ اے شہری کارکن ءَ اے گپ سرکاری رنگ ءَ شنگ کتگ ءُ اے مراگش ءِ بابت ءَ ھال ءُ اھوال شنگ کتگ۔ زوت ءَ پد آئی ءَ را دھمکی دیگ بوت، مجبور کنگ بوت کہ آ بے توار بہ بیت ءُ پدا دزگیر کنگ بوت۔

 

یک چاگردے کہ پہ زوراکی ءِ دیم ءَ بے تواری ءَ زانگ بیت، آزاتیں شہری جھدکار ءُ آیانی جاہ ءُ مقام ءِ اے کچ ءُ کساس ءِ پٹ ءُ پول بے مثال ات۔ عمومی لیکہ مدام چوش بوتگ کہ ” بلوچستان اِنت۔ قبیلہ وت فیصلہ کنت۔ گیشتریں امکان ایش انت کہ جنک گار بیت۔ اے کسہ ہمے پیم ءَ گار بوہگ ءَ اِنت کہ 2018 ءَ ایرانشاہرین ءَ لہتیں چل جنینانی سرا تجاوز بوتگ۔” بلے چاگرد ءَ چہ گیش ھاموشی برداشت نہ کت۔ چیزے ءِ سرا ٹُکّر ٹُکّر بوتگ ات۔ تبعیض، رنج ءُ راج ءِ وتی مقدر ءِ ٹھینگ ءِ حق ءِ شناخت ءِ وسیع درک بدل بوتگ ات۔ اے بدلی ھاسیں رنگ ءَ ماھو ءِ انصاف ءِ لوٹوکیں تحریک ءِ معاملہ ءَ گندگ بوتگ۔

 

اولی رند ءَ رھشونی ”معناداریں ھاموشی“ ءِ آماچ بوت اَنت ءُ چہ راج ءَ لوٹ کت کہ آ آرام بہ بنت۔ بلوچستان ءَ فعالیں پارلیمنٹ ءِ باسک ءُ سرکاری گلاں وتی سرا بے تواری ءِ کفن بست ءُ چہ بااثریں ٹکاں ہچ گپ نہ اتک۔ شیعہ ءِ حاکمیں مرکزی حکومت ءَ ہمے آفت ءَ ہمے وڑا دیم ءَ برتگ ات؛ اے رھبند ، بے شک ، “نارمل” بوتگ- بلوچستان ءِ سرزمین ءَ باز گندگ بیت۔ بوت کنت کہ بلوچستان ءِ تہ ءَ ڈھانچہ ءُ راجدپتری تبعیض ءِ چار ءُ تپاسی ءَ چہ سرکار ءِ ھما زوراکی ءِ رھبند ءَ رژنائی دیگ ءَ کمک رسیت کہ ماھو پہ 2018 ءَ بوتگ۔

ovements کہ رند ءَ اتکگ انت۔

سالانی سال اِنت کہ شیعہ مرکزی حکومت ءَ بلوچستان ءَ را منظمیں رنگے ءَ دیمروئی نہ کتگ۔ اے دمگ چہ عدالت ءِ سرا مبنی پروگراماں چہ بے حقیزی ءُُ ساختی تبعیض ءِ وسیلہ ءَ محروم کنگ بوتگ۔ سالانی سال انت کہ مرکزی حکومت ءَ وتی مرکز پرستیں، ہژمونی ءِ معنا ءِ نظام ءَ گوں شرتریں زند ءِ ہچ وڑیں اُمیت ءِ ہلاس کتگ ءُ آبادی ءَ را بے انسان کتگ۔ بلوچ مردیناں بے رھبندیں زوراکیں درندگ ءُ وتی جنین آدماں مظلوم ءُ بے وسیں مردمے ءِ رنگ ءَ پیش داشتگ۔ تھنا بااثر ءُ زرداریں دمگاں چہ مردم وتی مادی جاہ ءَ گوں مرکزی ایران ءِ ریاست ءِ ھمدستی ءَ شرتر کن اَنت۔ مرچی بلوچستان ءِ تہا فقر ءِ شنگ ءُ تالان، ناخواندگی ءِ مزنیں کچ ءُ کساس، بے روزگاری ءُ مہلوک ءِ شناختی کارندہ ءِ نہ بوھگ ءِ ھال دگہ رازے نہ اِنت۔ بلوچ راج سالانی سال اِنت کہ یک شموشتگیں راجے بوتگ ءُ ایشی ءِ ثبوت گْوستگیں دو سالانی تہ ءَ بلوچ راج ءِ اعدام ءِ تہ ءَ گیشی اِنت کہ آ بے شفافیت ءُ بے منصفانہ دادگاہ ءَ بوتگ کہ اے دگہ جرماں ھم انصاف ءِ اُمیت ءَ نہ یلہ دنت۔

اے دردناکیں راجدپتر ءُ منظمیں ھلاس کنگ ءِ باوجود زاهدان ءِ ھونیگیں جمعہ ءِ روچ ءَ انصاف لوٹوکیں ءُ ھالیگیں مردمانی کشتار ءَ چہ پیسر ءَ گیشتر ایرانیانی دیم ءَ بلوچ راج ءِ دیم ءَ اتکگیں زلم ءُ زوراکی ءِ مزنیں کساس ءَ پدر کت۔ سرکار ءَ کہ آشوب ءِ پد ءِ روچاں انٹرنیٹ بند کتگ ات، آ انصاف لوٹوکیں بلوچ مہلوک ءِ توار ءَ بے توار کُت نہ کت ءُ نہ کہ وتی کوہن ءُ کْوھنیں سناریو ءَ بلوچستان ءَ ایر جت۔ ایران ءِ سرکار کہ پہ وتی مفاد ءِ دیم ءَ برگ ءَ مدام غیر بلوچ بومی مہلوک ءِ مفاداں بلوچ راج ءِ دیم ءَ ایر کتگ ات، نوں وت ءَ چہ راج ءِ حمایت ءِ گرگ ءَ بے سوب بوتگ۔ بلوچستان ءِ سیمسر ءِ دمگاں سرگرمیں سلاہ بندیں گل پیسر ءَ پاکستان ءُ طالبان ءِ دست ءَ نزور کنگ بوتگ اَنت ءُ اے رندی سرکار ھما ھما دعویٰ ءِ دفاع ءَ نہ کت کنت کہ “بلوچستان ءِ راج سلاہ بند اِنت”۔ ھما ھونیگیں جمعہ ءِ روچ ءَ بلوچ راج ءَ مشین گن ءِ ھلاپ ءَ جنگ ءِ تہ ءَ بید ءِ لٹ ءُ سنگ ءَ دگہ ھچ نیست اَت، اشی ءِ گواہی چہ ھما ھونیگیں روچ ءَ پد شنگ بوتگیں بے کساسیں ویڈیو اَنت۔

زنان بلوچ 2 دسمبر 2022 ءَ ایران ءِ استان سیستان ءُ بلوچستان ءِ دارالحکومت زاهدان ءَ زھرشانی کنگ ءَ اَنت۔

اے راستیانی کلّی ءَ دگہ دمگاں مردماں کہ سرجمیں ایران ءَ جتائیں راج ءُ راج ءِ ھست اَنت، وتی زھرشانی ءُ مچیانی تہ ءَ بلوچ ءِ ھمدردی ءُ حمایت ءِ درشان کنگ ءَ لاچار کُت اَنت۔ اِے بدلی ءُ ہمدردی نوکیں روچانی وعدہ کن اَنت، ہما روچ کہ سرکار ءَ ہشدار دئینت کہ بلوچستان ءِ بدل بوؤکیں چاگرد ءَ چہ ترسگ بہ بیت۔

سالانی سال ءَ عبدالحمید اسماعیل زاہی ءِ سروکی ءَ اهل سنت ءِ روحانی ادارہ ءَ گوں سرکار ءُ ٹکاں جنگ ءُ مذاکرات ءَ زالبولانی سرا زلم ءُ زوراکی ءِ ادارہ سازی ءُ وتی بنیاد ءِ برجاہ دارگ ءِ جہد کتگ۔ ایشی ءَ انگت ہمے باور بوتگ کہ زاہی گڈی گپ ءَ جنت ءُُ پہ سرجمیں بلوچ ءِ گپ ءَ جنت۔ اے ادارہ ءَ اے وڑیں نافرمانی ءَ گوں ھما وھد ءَ ھم دیم پہ دیم نہ بوتگ ات کہ آئی ءِ طالبان ءُ رئیسی ءِ صدارت ءِ حمایت ءَ بلوچستان ءِ زالبول ءُ جھدکارانی چماں ادارہ بدنام کتگ ات۔ بلوچستان ءِ دگہ روحانی اهل سنت ھم ھمے رنگیں جاوراں وت ءَ رست اَنت۔ چہ دمگ ءِ درستیں اهل سنت اماماں ایوک ءَ یکے ماھو ءِ ھاندان ءِ گپاں گوشدارگ ءُ چہ سرکاری پلیٹ فارم ءَ ھما زلم ءُ زوراکی ءِ بابت ءَ گپ جنگ ءَ ھوار بوتگ کہ چہ شھر ءِ زھرشانی ءِ بندات ءَ پیسر آھانی دیمپان بوتگ اَنت۔ بلے چابهار ءِ مردماں بے دعوت ءُُ روایتی واکدارانی کمک ءَ وت ماں وت چہ کوچگاں درکپتگ ءُُ یکجاہ بوتگ انت۔ اولی جلسہ کہ داں شپ ءَ برجاہ بوتگ گڈسرا بازیں مردمے دزگیر کنگ بوتگ کہ ایشانی تہا بلوچ زالبول ہم ہوار انت کہ ایشانی تہا لہتے انگت زندان ءَ انت۔ چہ اے جلسہ ءَ سئے روچ ءَ پد ھم -بزاں زاهدان ءِ خونی جمعہ ءَ – مردماں بے توار نہ بوت ءُ مولوی عبدالحمید ءِ ھلاپ ءَ زھرشانی کت۔ ھما آمار کہ اے ھونیگیں روچ ءَ چہ بیران بوتگیں مردمانی سر ءَ تاں انوگ ءَ جوڑ کنگ بوتگ اَنت آ ھما زلم ءُ زوراکی ءِ پدرائی ءَ کن اَنت کہ پیسر ءَ گْوشگ بوتگ اَنت: بازیں مردمے کہ کُشگ بوتگ اَنت آھانی گور ءَ پیدائش ءِ سرٹیفکیٹ نیست اَت؛ لہتیں چہ منشیات ءِ سرا اتهام ءِ تاریخ بوتگ ءُ استانی زنداناں ذلت ءِ تجربہ کتگ؛ لہتیں چہ آہاں چہ شیر آباد ءِ وڑیں حاشیہ ءِ دمگاں اتکگ انت کہ اے دمگ ایران ءِ دمگاں چہ گریب تریں ءُ محروم تریں دمگاں یکے انت۔ بلے پرچا کہ آ سرکش اتنت، آہاں اقتدار ءِ وسیلہ ءَ وتی جاہ ءَ ایر کنگی ات۔

چہ راج ءِ نیمگ ءَ خونی جمعہ ءِ پسو ءَ لھتے رھشوناں زھرشانی کنوکیں مردمانی حمایت ءَ بیان دیگ ءَ چہ زھر ءِ ھلاس کنگ ءِ جُھد ءَ کش اِت۔ اے گپ ءَ چہ پدر بیت کہ راج چوں چہ درائیں اتھارٹی ءِ کمک ءِ زلورت ءَ ابید رھشونانی اقتدار ءِ سرا قبضہ ءِ ھترہ ءَ چہ رکّینگ ءُ ھمے وھد ءَ سرکوب ءِ اپریٹس ءِ منطقاں بدنام کنگ ءِ وس ءَ بوتگ۔

بلے روحانیت اهل سنت ھما ادارہ نہ بوتگ کہ آئی ءِ اقتدار لرزگ بوتگ۔ ٹک،4 بلوچستان ءِ روایتی چاگرد ءِ دگہ یک اتھارٹی یے، ھم وتی بازیں اعتبارے گار کت۔ اے ٹک کہ بلوچستان ءَ سرداری (خوانین) ءِ واھند بوتگ ات، ایران ءِ انقلاب ءَ پد ءُ اسلام ءِ شنگ بیگ ءَ گوں وتی اثر ءُ رسوخ ءَ گیشتر گار کتگ ات، وھدے کہ آئی ءِ بازیں سردار چہ ایران ءَ درکپتگ اتنت۔ اے کوھنیں ادارہ، کہ

ich انصاف ءِ سرا مبنی ءُ جمہوری پروگرامانی نفاذ ءِ وسیلہ ءَ ھلاس کنگ بوت کنت، سیستان ءُ بلوچستان ءَ انسانی دیمروئی ءِ پروگرام ءِ نہ بوھگ ءِ سبب ءَ ءُ مدنی، چاگردی ھرچ وڑیں سرکوب ءِ ساہگ ءَ یک رندے پدا سیاسی پڑ ءَ واتر کنگ بوت کنت۔ ، ءُ آزاتیں سیاسی کار ءُ کرد ءِ سرا کار کنت۔ جمہوریہ اسلامی ءَ چہ وسیع فقر ءَ چہ زند ءِ جیڑہاں استحصال کنان ءَ قبیلہ ءِ نظام ءَ را دیم ءَ آؤرتگ ءُُ لشکری ​​کتگ۔ پہ سیمسراں کنٹرول کنگ ءُ تنقیدی ءُ اختلاف بلوچانی ماتحت کنگ ءَ انقلابی گارڈ ءَ گوں ٹک ءُ ٹک ءِ کمک ءَ ٹک ءُ ٹک ءِ سلاہ بند کنگ ءُ سروکاں دست ءُ پاد کنگ ءَ بلوچ ءُ ھاسیں رنگ ءَ زالبولانی سرا بازیں زلم ءُ زوراکی ءِ اجازت داتگ۔ ماہو ءِ کیس ءَ ٹکاں یک رندے پدا ھرچ وڑیں قانونی کارروائی ءِ اُمیت ءِ ھلاس کتگ ءُ بلوچ راج یلہ داتگ۔

اے درستیں زوراک -مرکزی حکومت، اهل سنت ءِ رھشونی ءُ قبیلہ – تاں انوگ ءَ ماھو ءُ بلوچ راجمان ءِ سرا بوتگیں زلم ءُ زوراکی ءِ پسو ءَ چہ بے سوب بوتگ اَنت۔ اے روچاں سرکاری نمائندہ سیستان ءُ بلوچستان ءَ تر ءُ تاب کنگ ءَ انت ۔ امام، امانت، بزرگ، ءُ نمائندگاں گوں گپ ءُ تران کنگ ءَ اَنت یا معاہدہ کنگ ءَ اَنت۔ کوھنیں قوت یکجاہ بوھگ ءَ انت کہ بحران ءِ گیش ءُ گیوار ءَ بہ کن انت۔ بلے بلوچ کہ گوں ھالیگیں دست ءَ کوچگاں دراتکگ، اے منّگ نامہ ئِے سکٹل داتگ اَنت۔ نوں بلوچ زالبول ھم زھرشانی ءِ زرمبش ءَ گون بوتگ اَنت۔ دور درازیں میتگانی وانگجاہاں نودربریں جنک جمہوریہ اسلامی ءِ رہشونانی عکساں چیر دیگ ءَ اَنت ءُ بیان کنگ ءَ اَنت ءُ دیوارانی سرا نعرہ نبشتہ کنگ ءَ اَنت۔ سیستان ءُ بلوچستان ءَ چاگرد وتی پوست ءَ ریچگ ءَ اِنت۔ ہما چیز کہ ما ماہو ءِ عدالت ءِ طلب ءِ جنبش ءُ زاهدان ءِ خونی جمعہ ءِ تہا دیستگ ات، آ چاگرد ءِ جہلیں تبکاں مزنیں بدلی یے گندگ ءَ کیت۔ ماھو ءَ مارا اے شون داتگ کہ ردیں تاکتاں ھمینچو کہ جانیں، زند، آجوئی (زالبول، زند، آجوئی) ءِ واستا مئے پریاتانی دیم ءَ مزاھمت کتگ، ما بلوچ چہ پیسر ءَ گیشتر بدل بوتگیں ءُ نوکیں پُلگ ءَ ایں۔

 

نوٹ
یک

چابهار یا چاہ بہار بندر شهرستان خلیج عمان است. اے ماں بخش مرکزی جنوب مشرقی ایران، استان سیستان و بلوچستان است. اے نبشتانک ءِ اولی رند ءَ 16 اکتوبر 2022 ءَ ”چابہاری جنک پرچا مئے علامت اِنت“ ءِ سرھال ءَ چاپ بوتگ۔ آ وھد ءَ ما ورنائیں ماھو ءِ راستیں نام ءَ نہ زانتگ ات ءُ آئی ءَ را ھما نام ءَ گوں گُشتگ ات کہ رسانکدر ءَ آئی ءَ را گُشتگ ات: “چابہاری جنک۔” نوں کہ ما گُڈ سر ءَ آئی ءِ نام ءَ زانیں، ما اے نبشتانک ءَ گوں نوکیں سرھالے ءَ پدا چاپ کنگ ءَ ایں. “دسگوہری” بلوچ زالبولانی تہا سنگتی، سنگتی، دلگوش ءُُ برات ءُُ گہار ءِ یک دیریں چاگردی روایت ءِ اصطلاح اِنت۔

داسگوہاران بلوچ زالبولانی یک گلے کہ آ بلوچستان ءِ سرا دلگوش دیگ ءَ گوں جتا جتائیں پٹ ءُ پولی، فعال، ءُ نظریاتی پڑاں کار کنگ ءَ بوتگ انت۔